Wijkhelden in de spotlights, Wij zijn de stad!

Sinds dit schooljaar werkt Bureau Ruimtekoers samen met het Olympus College in Malburgen. In een filmdocumentaire-project gaan mavo-3 leerlingen de wijk in om inwoners te interviewen die voor hen de held(en) van deze wijk zijn.

Presenteren, regisseren, produceren en monteren

De jongeren bewerken hun bevindingen tot een film en doen daarbij alles zelf: presenteren, regisseren, produceren en monteren. Ze krijgen daarbij begeleiding van betrokken docenten en van projectleider van Ruimtekoers Renée Janssen, en professionele filmmakers Jamil Makhoul en Elize Kuiper.

Montage-dag

Het is maandagmiddag en voor de eerste groep leerlingen binnen het project is de een-na-laatste les net begonnen. Vandaag is de montage-dag. In het klaslokaal zitten de leerlingen in groepjes achter hun laptop. ‘Dat is een vet shot, dat moet er echt in!’. Elize loopt langs en legt het principe ‘Kill your darlings’ uit aan de meiden. Dat ze écht de beste momenten moeten kiezen uit hun twintig minuten durende filmmateriaal en dat daarbij andere mooie momenten sneuvelen. Met een diepe zucht klinkt het: ‘Ah, ik wil alles er wel in, het is allemaal zó vet.’ Een tafeltje verder klinkt het: ‘Dit heb ik gefilmd, dat vond ik toen best eng’. Eng? Het meisje legt uit: ‘Wij kozen de wijkagenten als onze helden. Toen we opnames gingen maken, mochten we met hen meelopen over de Drieslag. Kijk, hier waren we bij een winkel waar eerder die ochtend voor de deur iemand was mishandeld. Ik vond het best stoer dat ik daar mocht filmen.’

Filmmaker Jamil weet er alles van. ‘We willen leerlingen laten zien dat je verder kunt kijken dan je neus lang is. Dat er in ogenschijnlijk ‘gewone’ mensen een held kan schuilen. Je buurman van een paar deuren verderop kan zomaar een veteraan zijn. Met dit project leren ze om op een andere manier naar hun leefomgeving te kijken. Het gaat er niet om dat we streven naar de perfecte film, het gaat erom dat leerlingen groeien door te doen. Ze leren van alles: zichzelf presenteren, plannen, samenwerken, communiceren, elkaars sterke punten benutten, filmen en technische vaardigheden ontwikkelen.’

Leer elkaars verhaal kennen

Jamil is freelance filmmaker. Hij vluchtte uit Syrië en woont sinds 2015 in Nederland. Hij wist op zijn achtste al dat hij films wilde gaan maken. Toen kwam hij, met een schoolreisje, voor het eerst in een bioscoop. Dat magische, schitterende scherm in de verder zo donkere zaal maakte op hem diepe indruk. ‘Films maken gaat over jezelf uitdrukken, je verhaal aan anderen vertellen’, legt Jamil uit. ‘Mensen leven vaak in hun eigen bubbel. Ik wil zorgen dat mensen uit die bubbel durven komen en elkaars verhalen leren kennen. Nederland is een open en democratisch land, maar op persoonlijk vlak zijn mensen vaak meer gesloten. Dat intrigeert mij. Ik ben altijd benieuwd naar wat iemand te vertellen heeft.’

Mensen verbinden

Elize herkent dit. Ze is theatermaker (theaterdocent van huis uit) en regisseur. Ze zoekt naar de kleine verhalen achter de mens. Haar werk vind je vooral buiten de theaterzaal en haar voornaamste doel is om mensen te verbinden. Zo maakte ze een documentaire naar aanleiding van de flatbrand in Immerloo, sprak daarvoor met verschillende bewoners van de bewuste flat en portretteerde hen.

Ze vertelt: ‘Het filmproject op het Olympus College vind ik mooi, omdat jongeren op de middelbare school vaak veel met zichzelf bezig zijn. In dit project leren ze meer naar buiten te kijken, krijgen ze een breder perspectief op de wereld om zich heen. Een groepje leerlingen ging bijvoorbeeld filmen in het verzorgingstehuis in de wijk, om te onderzoeken hoe de bewoners de corona-tijd zijn doorgekomen. Een van de medewerkers en ook een van de bewoners deden fantastisch mee. Dat inspireerde de leerlingen. Een van hen wil nu misschien zelfs de zorg in. Ook willen ze, na het project, nog vaker bij de bewoners op bezoek gaan.’

Wij zijn de stad

Projectleider Renée is blij met de vorderingen van de eerste groep deelnemers. ‘Het tempo ligt hoog – in een paar lessen gaan leerlingen van held kiezen naar hun complete film presenteren – en we zien leerlingen gewoon ervoor gáán. Dat is geweldig. De wijk komt meer de school in en de school gaat meer de wijk in. Als Ruimtekoers vormen we steeds de verbindende factor.’