Design antropologie
Ruimtekoers gebruikt design antropologie als een ontwerpbenadering voor participatie. Daarin maken kunstenaars en ontwerpers met collectieve verbeelding een inclusieve toekomst tastbaar. Vanuit gelijkwaardige ontmoetingen geven zij een proces vorm, waar alle perspectieven op die toekomst vanzelfsprekend een plek hebben.
Design antropologie als ontwerpbenadering
Design antropologie is een participatieve ontwerpbenadering en combineert de toekomstgerichtheid van design met de culturele interpretatie van antropologie. Tijd staat centraal, want door onderzoek naar het verleden en heden worden mogelijkheden voor de toekomst verkend en gecreëerd. Antropologen volgen daarin situaties en relaties door mensen te observeren in dagelijkse activiteiten. En ontwerpers jagen de transitie naar de toekomst aan door verbanden te leggen tussen verleden, heden en toekomst.
Participatief ontwerp en participatief actie onderzoek
Wij zien design antropologie in de traditie van participatief ontwerp en participatief actie onderzoek. Bij participatief ontwerpen ontwikkelt de ontwerper samen met mensen ontstaansgericht. In plaats van resultaatgericht. En door het toepassen van verschillende generatieve tools is het eigenaarschap gedeeld en geeft de aanpak ruimte aan nieuwe perspectieven die voorbij gaan aan het zichtbare ‘wat mensen doen’, en ‘wat mensen denken’ en komen bij ‘wat mensen voelen’.
Participatief actie onderzoek (PAR) is een methodiek om tot gezamenlijke ideeën en hypotheses te komen. Deelnemers, in plaats van opdrachtgevers, geldschieters of academici, komen samen en werken in alle fasen via een democratisch model samen.
Meer weten over design antropologie?
Check ook eens het werk van kunstenaar design antropoloog Tina Lenz. Toekomstgericht, trans-disciplinair en collectief werkt ze aan vele sociaal-culturele projecten. Tina’s werk maakt ons nieuwsgierig naar alle mogelijke uitkomsten aan het einde van ieder project. Ze is de oprichter van de website www.designanthropology.nl. Volg het!
Tina Lenz
info@tinalenz.nl
Design antropologie en Bureau Ruimtekoers
Artistiek kader en ontwerp benadering
Bureau Ruimtekoers gebruikt design antropologie als ontwerpbenadering voor participatieve kunst- en ontwerpprojecten om participatie bij maatschappelijke uitdagingen mogelijk te maken. Het zijn kunst- en ontwerpprojecten die zich afspelen in de leefomgeving met de overtuiging dat de wilskracht in de samenleving groot is wanneer er ruimte wordt gegeven aan dialoog en discussie op basis van collectieve verbeelding en gelijkwaardige ontmoetingen.
Huidige vormen van participatie zijn erop gericht dat mensen mee ‘kunnen’ doen. Daarvoor worden talloze tools ontwikkelt zoals nóg slimmere meterkasten en subsidies om collectief zonnepanelen in te kopen. Of een jobcoach, een sociaal wijkteam, uitkeringen met talloze voorwaarden. Alles om het maar mogelijk te maken dat mensen kúnnen meedoen. Alleen, ‘wíllen’ mensen wel meedoen? Daar wordt te snel vanuit gegaan. Dat gaat over je gewaardeerd voelen, het gevoel dat je er mag zijn. Dat je stem ertoe doet en je bijdrage sowieso waardevol is.
Daar spelen kunst en de kunstenaar een sleutelrol. Deelnemers ontwikkelen en delen hun stem via een kunstwerk dat zij samen met anderen maken en presenteren. Zij verbeelden een toekomst en worden daar een onderdeel van. Zo wakkeren we de wilskracht aan en dragen we bij aan langdurige beweging en verandering.
Een proces van 5 stappen
De ontwerpbenadering bestaat uit vijf stappen en is erop gericht om samen met kunstenaars, inwoners, lokale partners en beleidsmakers tastbare artistieke toekomstbeelden voor het thema waarbinnen de participatie plaatsvindt te bedenken, maken en presenteren.
Resultaat: duurzaam draagvlak en inclusieve participatie
Met als resultaat dat mensen die eerder niet bereikt werden nu langdurig betrokken blijven. Bovendien raken nieuwe frisse perspectieven voor oplossingen ontsloten als uitgangspunten voor vervolgprojecten. En met uiteindelijk doel de kunst- en ontwerpprojecten te borgen in bestaande structuren zoals ketens van organisaties en beleid op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Dat noemen we duurzaam draagvlak en inclusieve participatie.
Toepassingen
Bureau Ruimtekoers past haar methode toe in het culturele, sociale en ruimtelijke domein. Dat vindt plaats op eigen initiatief naar aanleiding van behoeften en kansen die we zien. Of in opdracht van instellingen en beleidsbepalende organisaties. Die concrete vragen hebben rondom participatie en inclusie.
In ontwikkeling
De methode Ruimtekoers is alsmaar in ontwikkeling. De 18 projecten per jaar vormen voor het team van Ruimtekoers waardevolle observaties en geven inzichten waarmee de methode alsmaar wordt verfijnd. De basis vormt het proces van de vijf stappen die dienen als een paraplu voor tools en andere methodes die strategisch worden ingezet op verschillende momenten in projecten.
