Twee modules voor de makers van morgen

In de tweede module van De Akademie organiseren we verschillende workshops waarin makers hun artistiek vakmanschap kunnen vergroten, door zich onder te dompelen in verschillende participatieve maak- en onderzoeksmethoden. Deze module leert je als maker hoe je via die methoden je eigen praktijk helpt versterken en hoe je daarmee beter kunt aansluiten bij kunstinstellingen, overheidspartijen en andere organisaties, voor de verduurzaming van je projecten. 

Kunstenaarscollectief de Onkruidenier trapt deze module, samen met community connector Lenn Cox, af met een verrassende blik op de verbinding tussen bewoners en hun (stads-)omgeving, die ontspringt aan de stadse natuur. Een prachtig verhaal over grassen, ecologie, economie, onontdekte smaken, zinnenprikkelende plekken en natuurlijke humor, die allemaal samenkomen in de verdiepte relatie tussen de stadsmens en zijn omgeving.

Gras als katalysator

Bewoners op een andere manier bij hun leefomgeving betrekken, vraagt om een creatieve aanpak. Zo bleken in Rotterdam Spangen groeiende en bloeiende grassen de katalysator om bewoners dichterbij het wel en wee van hun eigen wijk te brengen. Jonmar van Vlijmen van de Onkruidenier zegt hierover: ‘Het doel van ons project Grassroots is om de lokale community meer te betrekken bij de programmering van een lokale kunstinstelling. Samen met kunstinstelling (en voormalig badhuis) A Tale of A Tub zijn we begonnen om bewoners op een andere manier naar hun wijk te laten kijken. Naar de stadsecologie op het gebied van groen, naar de diversiteit aan inwoners en instanties, maar ook naar problemen, uitdagingen en oplossingen voor vraagstukken in de wijk.’

Jonmar vertelt verder: ‘Dit hebben we gedaan door met een groep deelnemende bewoners zes verschillende plekken in de wijk Spangen anders te benaderen en bekijken. Instanties uit de wijk sloten hierbij aan, waardoor er – laagdrempelig – in een heel andere setting werd gekeken naar, en gesproken over, hete hangijzers in de buurt. Zoals de aanpak van huurwoningen. Een voorbeeld: tijdens Grassroots deden we een wandeling waarbij we vanuit ‘grasperspectief’ de wijk bezagen. We ontdekten bij het Sparta-stadion flink wat liefdesgras. Dat is een voorouder van teff (een soort graan). Het is ooit vanuit de havens de wijk ingekomen en heeft het daar nu prima naar de zin. De reden daarvoor is wel grappig: de warmte en droogte van de stadiongevel, in combinatie met zo nu en dan bewatering door wildplassende supporters, biedt blijkbaar een prima voedingsbodem. Dit humorvolle gegeven kun je vervolgens in verband brengen met bijvoorbeeld het tweede thuis dat ‘nieuwe’ Rotterdammers in de wijk vinden. Zoals grassen in de wijk wortelen, zo wortelen ook mensen, instanties en projecten in de wijk. Op deze manier brengen we dit alles op een aansprekende manier meer met elkaar in verbinding.’

Gemeenschapskunst maakt zaken inzichtelijk en brengt ze dichtbij

Met deelnemers de wijk (her-)ontdekken kan op veel verschillende manieren. Zo was er in A Tale of A Tub – voorheen een redelijk geïsoleerde plek die buurtbewoners niet vanzelf bezochten – een proeverij. Hierbij brachten de deelnemers zelf iemand mee, en werden ze in de kunstinstelling getrakteerd op allerlei nieuwe smaken van onder meer hooikefir, of een blini van boekweit en gerst. Tijdens deze proeverij lagen er op een tafelkleed allemaal kaarten met uiteenlopende onderwerpen. Variërend van grassen tot intersectionaliteit, om de deelnemers te prikkelen. Mensen konden zelf onderwerpen aanvullen die zij belangrijk vinden. Het mes snijdt dan aan minstens twee kanten: de drempel om bij de kunstinstelling binnen te gaan wordt grotendeels weggenomen. Door de spontane aanraking met kunst en nieuwe smaken, ontdekken bewoners nieuwe kanten van hun eigen leefomgeving en de verbinding tussen hun eigen ecosysteem en het grotere geheel. Door in die verrassende setting, dichtbij huis, verschillende natuurlijke en maatschappelijke onderwerpen aan te snijden, worden ze gemakkelijker bespreekbaar en kunnen ze met meer flexibiliteit worden bekeken.

Jonmar: ‘Ons idee is dat er zóveel verschillende, diepere lagen bestaan in onze relatie met de natuur. Door die lagen naar boven te brengen, raak je aan steeds andere thema’s. Door mensen een eetbaar gewas te laten proeven, kom je terecht bij iets groots als voedselproblematiek en de invloed van ons eetgedrag op onze omgeving. Via een project als Grassroots maak je ongrijpbare zaken inzichtelijker en breng je ze dichter bij mensen, waardoor ze er zelf ook grip op kunnen krijgen.’

Doe mee!

Nieuwsgierig geworden? Meld je aan voor de Ruimtekoers Akademie workshop van de Onkruidenier, in samenwerking met Lenn Cox, op woensdagmiddag 14 september 14.00-18.00 uur, in A Tale of A Tub in Rotterdam en ontdek veel meer over deze uitdagende vorm van gemeenschapskunst! Aansluitend eten we samen tot 19.00 uur.

De workshop kost € 12,50. Wil je bij alle drie de workshops van deze module zijn? Dan kost een passepartout slechts 30,00 euro. Koop snel je kaartje via deze link, de vorige workshops waren binnen een paar weken uitverkocht!

Let op: je kunt je ticket niet retourneren, we geven geen geld terug.

Extra leuk: Voorafgaand aan de workshop, kan je de nieuwe tentoonstelling ‘Grassroots: Seeds for (ex)change’ bezoeken.  Hierin staat de zoektocht van de Onkruidenier naar de verschillende relaties in het Grassroots ecosysteem centraal.  Entree van de tentoonstelling is gratis met je workshopkaartje.