Dit was de Akademie Workshop: Design antropologie met Tina Lenz
Hoe leven we gelijkwaardig samen? Een vraag die steeds meer urgentie oproept. Kunnen participatieve kunstmethodes een bijdrage leveren aan het oplossen van die vraag? Kunstenaar en ontwerper Tina Lenz denkt van wel en deelde haar ervaringen met design-antropologie als een methode om in contact te komen met mensen die je nog niet kent.
Kennismaken met design-antropologie en elkaar
Op 12 mei verzamelden de deelnemers zich in het hartje van de Arnhemse wijk Malburgen, bij Toko Indrajaja van David. Zij kwamen daar om kennis te maken met een voor hen nog onbekende leefomgeving, vanuit de participatieve kunstmethodes. In de workshop ontwierpen de deelnemers een onderzoeksvraag en een interventie, om die samen met verschillende mensen in de omgeving te beantwoorden. Daarbij houden zij rekening met vragen als: “Hoe maak je contact met mensen die je nog niet kent en hoe leer je zien wat er speelt?”, of: “Hoe ga je om met je eigen beweegredenen en hoe ontdek je die van een ander?”
Ontdek meer over het werk van Tina
Kennismaken:
Dagelijkse bezigheden als bron van inspiratie
Iedere gemeenschap of groep van individuen heeft zo hun dagelijkse bezigheden en beleving binnen hun eigen (leef)omgeving. Mensen houden van routines en rituelen, het maakt de mens tot wie ze is. En juist daar zit de aanleiding voor een eerste ontmoeting. Want juist binnen deze dagelijkse bezigheden en belevenissen schuilt een kracht aan verhalen en inspiratie.
De opdracht
De deelnemers werden dan ook op pad gestuurd naar winkelcentrum de Drieslag, de omgeving van Toko Indrajaja, om daar samen met één van de winkeliers een onderzoeksvraag te ontdekken en een interventie te ontwerpen.
Alleen, hoe benader je het gebied? Hoe spreek je mensen aan? Hoe treed je buiten je comfortzone en zorg je voor gelijkwaardigheid in de ontmoeting? Als houvast kregen de workshopdeelnemers twee woorden mee, waarover zij, samen met de winkelier, een onderzoeksvraag moesten gaan formuleren: ‘Schaarste of overvloed’.
Methode en praktijk komen direct bij elkaar
De locatie van de dag vond ik alleen al inspirerend. Niet in een zaal of ruimte met witte muren zonder identiteit, maar midden in een toko. Terwijl achter me de bewoners bij David gerechten bestelde, vertelde Tina over methodes die je in kan zetten om contact maken met inwoners. Methode en praktijk komen dan direct bij elkaar, beter kan niet!
Karlijn Budel
Maken van een interventie:
In de voetsporen van …
Een van de onderzoeksvragen die werd geformuleerd was: “Hoe krijg ik vertrouwen in een plek?”
De volgende stap in de workshop was het ontwerpen van een interventie. Tina Lenz deelde verschillende methoden, die zij als participatief ontwerper hanteert, zoals: walking talking, deep listening en diverse cultural probes.
Vertrouwen in een plek is vertrouwd raken met wat er al is. Een van de interventies die de deelnemers ontwierpen waren voetafdrukken. Voetafdrukken van vaste bezoekers, van de winkeliers zelf. Volg de voetstappen van de mensen die al onderdeel zijn van de plek!
Meer leren over design-antropologie
Ik heb allerlei nieuwe methodes geleerd om mét mensen te ontwerpen in plaats van alleen maar voor. Van deep listening tot design-antropologie. Ik ga hier zeker meer door!
Puck Wijdeveld
Volg de voetsporen
Wat maakt dat iemand vaker terug wil komen en vertrouwen heeft in een plek? Welke weg leggen zij af door de Drieslag en welk verhaal gaat er schuil achter deze route? Tijdens het volgen van vaste bezoekers leg je hun verhaal vast in de vorm van een symbool, zoals hun voetafdruk.
Design-antropologie als methode voor ontmoeting en participatief ontwerpen in de leefomgeving
Benader je een context of vraagstuk vanuit design-antropologie? Dan duik je met antropologische methodes de leefomgeving in en leg je verbanden tussen verleden, heden en toekomst. Je gaat ervan uit dat je kennis nodig hebt over de verschillende tijdsgeesten om het dagelijks leven te begrijpen.
Al die kennis zit in de mensen die op een of andere manier een rol of betrokkenheid hebben. Maak kennis met hen en hun dagelijkse rituelen en tradities, want die vertellen alles over het verleden en het heden. Vanuit daar en mét hen maak je de stap naar de toekomst. Ontwerp samen een tastbare interventie als oplossing van de gedeelde onderzoeksvraag.
