5 x inzichten over participatief campagne maken
In opdracht van gemeente Nijmegen maakten we samen met Nijmeegse mannen een preventiecampagne tegen seksueel overschrijdend gedrag. Sámen. De mannen hadden grote invloed op het eindresultaat. Met bijzondere effecten. Hieronder lees je welke inzichten dat ons bracht!
Participatief campagne maken met ‘Praat samen over de grens’
De campagne Praat samen over de grens is door de mannen zelf gemaakt. Zij hadden grote invloed op de totstandkoming van de campagne. Met ondersteuning van een professionele audio- en videomaker, grafisch ontwerper en communicatieprofessionals van gemeente Nijmegen. Het team van Bureau Ruimtekoers begeleidde dit proces. Met als resultaat: een groot bereik én een groep Nijmeegse mannelijke ambassadeurs die nu de dialoog voeren met hun eigen achterban. In de voetbalkantine, de boksschool en op straat! Dit noemen we participatief campagne maken.
Onze aanpak vanuit design-antropologie
Vanuit participatief campagne maken vlogen we de opdracht aan, gebaseerd op de ontwerpbenadering design-antropologie. Met veldwerk brachten we behoeften in kaart van organisaties en mannen die zich nu al inzetten voor de positie van vrouwen en campagne voeren tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag. Zoals Catcalls of Nimma, afgevaardigden van het studentenleven en de universiteit, jongerenwerkers, en voetbalclub N.E.C.. Tijdens dit veldwerk verzamelden we twaalf mannen, bekend en onbekend, met een grote peergroup die de campagne mede wilde vormgeven.
Participatief campagne maken
Vervolgens gingen we aan de slag met het thema. Met Bas Zwiers van Emancipator, een organisatie die zich inzet voor mannen-emancipatie, organiseerden we workshops over wat grensoverschrijdend gedrag is, wat de achtergronden zijn, zoals: mannelijkheid en genderrollen, en wat je als man kunt doen om het tegen te gaan in je eigen peergroup. Vervolgens maakten we vanuit design-methoden de campagne met maker Dennis Gaens, ondersteund door Joep Grootings en Studio Donka. Het verhaal van de mannen staat daarbij centraal. De campagne is een oproep tot de noodzakelijke dialoog over grensoverschrijdend gedrag onder mannen.
Delen van onze inzichten
Vanuit deze aanpak een participatieve preventiecampagne vormgeven is nieuw, ook voor ons. Daarom willen we er graag van leren. En onze inzichten delen zodat we er samen van kunnen leren.
Inzicht 1: De mannen hadden collectieve inzichten over grensoverschrijdend gedrag en deelden hun eigen kwetsbare verhaal
De workshops met Emancipator waren voor alle ambassadeurs een eye-opener en hebben bijgedragen aan een collectief besef van de achterliggende structuren van grensoverschrijdend gedrag. De mannen herkenden elkaars verhalen, steunden elkaar en de workshops hebben op die manier bijgedragen aan nieuwe vriendschappen. De samenwerking met Emancipator was hierin van cruciaal belang. Zij zijn gespecialiseerd in het voeren van gesprekken over stereotype opvattingen over mannelijkheid en vrouwelijkheid en hebben ervaring met het werken met groepen mannen.
Tobias van Keulen, deelnemer en jongerenwerker
Je ziet in die twee sessies hoe snel mensen die elkaar eigenlijk net kennen allemaal met verhalen komen, dat vond ik echt heel bijzonder om mee te maken
Inzicht 2: Een veilige setting zorgt voor grote betrokkenheid
Praten over seksueel grensoverschrijdend gedrag is ontzettend kwetsbaar, daarom hebben we in de sessies veel aandacht besteed aan het creëren van een veilige setting. Door de sessies te beginnen met een check-in waarin verwachtingen worden gedeeld, en door als workshopgevers zelf ervaringsverhalen te delen. Hierdoor is er onder de mannen een grote betrokkenheid ontstaan, zij hebben de boodschap van de campagne samen gemaakt.
De dialoog maakt de band juist sterker
Door te praten word je je ervan bewust dat er verschillende manieren zijn waarop je over grenzen kunt gaan. Dat iedereen zijn verhaal durfde te vertellen in dit project vond ik superpositief. De machocultuur van mannen maakt dat dat moeilijk kan zijn, maar het is juist helemaal niet erg om open te zijn. Het kan de band juist sterker maken. Wij hebben er zo goed als een vriendschap aan overgehouden.
Ik voer deze gesprekken eigenlijk nooit met vrienden. Maar na onze vorige bijeenkomst ben ik het er met mijn vriendin en haar vriendinnen over gaan hebben, en kwam ik erachter dat zij allemaal wel eens vervelende situaties hebben meegemaakt.
Daan Disveld
Inzicht 3: Vanuit proces invulling geven aan het eindproduct, creëert eigenaarschap en empowerment bij de deelnemers
De mannen voelden gedurende het hele proces de vrijheid om eigen ideeën in te brengen. Ondanks dat het idee er al lag om iets te doen met audio, was de thematische invulling nog lang onduidelijk. Het idee om de dialoog te promoten en dat de kernboodschap van de campagne te maken ontstond uit de groep, en dit droeg sterk bij aan hun gevoel van eigenaarschap. Op die manier kunnen zij echt inhoudelijk ambassadeur zijn van de campagne. Zo voelen zij zich gezien en gehoord en dragen zij vanuit eigen kracht bij aan de doelen van de campagne.
Roché Nieuwendam, deelnemer en artiest
Ik heb van alles meegemaakt, mensen mogen altijd veel van me weten, maar ik had nooit gedacht dat ik de verhalen zou vertellen die ik heb verteld in deze podcast. Het project heeft iets in mij losgemaakt. Dit is een bijzonder jaar!
Inzicht 4: De campagnemakers waren onderdeel van de focusgroep
Hierdoor voelden mannen zich veilig om persoonlijke verhalen te delen. Video- en audiomakers Dennis Gaens en Joep Grootings waren vanaf het begin betrokken en onderdeel van de focusgroep. Dat zorgde voor gelijkwaardigheid. Daardoor waren er vier mannen die het aandurfden hun verhaal te delen in een podcast. Ze voelden zich vertrouwd en stelden zich daardoor makkelijker kwetsbaar op.
Werken vanuit behoeften
Ik gebruikte de gesprekken met de mannen om erachter te komen wat per persoon belangrijk is: waar ligt jouw behoefte, waar ligt jouw interesse. Dat pakte heel mooi uit. Inhoudelijk moet het natuurlijk uit de mannen komen.
Dennis Gaens
Inzicht 5: Waarborg neutraliteit & creativiteit in het project
Als neutrale partner zonder verdere belangen ondersteunen wij de ambassadeurs. En doordat de ambassadeurs hun stem laten horen, het podium opstappen en zichzelf van hun kwetsbare kant laten zien is de campagne met oprechte verhalen een succes geworden. De verhalen resoneren bij de doelgroep van de campagne én andere Nijmegenaren. Niet voor niets worden de mannen uitgenodigd hun verhaal te delen op de radio en in de kranten. Het samenwerken in een creatief proces gaf de mannen eveneens een gevoel van trots. Het zorgt voor motivatie om langer betrokken te zijn. Door de neutraliteit en creativiteit te waarborgen zien we veel kansen om nog meer impact te maken.
Er was zo veel vertrouwen, zonder dat werkt het niet!
Ik denk dat de vorm waarin we onze verhalen delen, hoe we het uit willen dragen, een toffe manier is: we zijn niet prekerig. Grensoverschrijdend gedrag is een beladen onderwerp, maar omdat we zelf de regie hadden en het proces en het resultaat zelf hebben kunnen vormgeven, was het leuk om te doen. Het bracht ons bij elkaar. De organisatie verdient echt wel een duim! Er was zo veel vertrouwen. Zonder dat werkt het niet.’
Roché Nieuwendam
Participatief campagne maken, de volgende stappen?
Seksueel grensoverschrijdend gedrag is een hardnekkig probleem waar meer dan de helft van alle vrouwen en een vijfde van alle mannen mee te maken krijgt. Met Praat Samen over de Grens levert Gemeente Nijmegen haar bijdrage aan de duurzame cultuurverandering die zo nodig is, door gedragsverandering bij mannen aan te moedigen en een handelingsperspectief te laten zien. Het Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld onderschrijft dat ambassadeurs en cultuurmakers een belangrijke rol kunnen spelen in het aanjagen van het maatschappelijk gesprek.
Vanuit onze aanpak ‘participatief campagne maken’ willen we een bijdrage blijven leveren. Met onze inzichten ontwerpen we nieuwe campagnes mét, voor en door de doelgroep. Meer weten? Kijk dan eens op de projectpagina van Praat samen over de grens.
